بارداری‌های چندقلویی به بارداری هایی اطلاق می‌شود که در آن بیش از یک جنین در رحم مادر رشد می‌کند. این نوع بارداری ها شامل دو نوزاد همزمان، سه قلو و در موارد نادر، بارداری های چندقلویی هستند. بارداری های چندقلویی با خطرات و پیچیدگی های بیشتری نسبت به بارداری های تک قلویی همراه هستند. برای این که مادر و جنین ها در سلامت کامل باشند، غربالگری های ویژه و مخصوصی برای تشخیص مشکلات احتمالی و مدیریت صحیح بارداری ضروری است.
اهمیت غربالگری بارداری‌های چندقلویی
غربالگری بارداری‌های چندقلویی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این نوع بارداری ها با ریسک های بیشتری مانند زایمان زودرس، پره‌اکلامپسی، اختلالات رشد جنین و مشکلات جفت همراه هستند. همچنین، این نوع بارداری ها همانند بارداری های تک قلویی نیازمند پیگیری های دقیق و آزمایش های بیشتر به منظور ارزیابی سلامت مادر و جنین‌ها هستند و باید غربالگری بارداری برای آن ها جدی گرفته شود.
هدف از غربالگری در بارداری های چندقلویی شناسایی مشکلات احتمالی مانند اختلالات کروموزومی مثل سندرم داون، مشکلات جفت، نقص های مادرزادی و خطرات مربوط به سلامت مادر است. این غربالگری ها به پزشکان این امکان را می‌دهند که تصمیمات درمانی بهتری اتخاذ کنند و مراقبت های لازم را به موقع انجام دهند.
روش‌های غربالگری بارداری‌های چندقلویی
آزمایش خون اولیه غربالگری سه ماهه اول: در این آزمایش، سطح برخی هورمون ها و پروتئین ها در خون مادر اندازه گیری می‌شود. این آزمایش احتمال وجود مشکلات ژنتیکی مانند سندرم داون یا اختلالات کروموزومی دیگر را ارزیابی می‌کند. در بارداری های چندقلویی، این آزمایش به طور خاص به شناسایی خطرات احتمالی برای هر دو جنین توجه دارد.
آزمایش سونوگرافی سه ماهه اول بارداری چندقلویی
سونوگرافی یکی از مهم ترین ابزارهای غربالگری در بارداری‌های چندقلویی است. در این آزمایش، وضعیت جنین ها، رشد آن ها و سلامتی جفت بررسی می‌شود. با استفاده از سونوگرافی می‌توان تعیین کرد که جنین ها در رحم یک جفت مشترک دارند یا هر یک جفت جداگانه‌ای دارند که این موضوع بر روی ریسک ها و مدیریت بارداری تأثیر می‌گذارد.
غربالگری سه ماهه دوم آزمایش AFP و Quad Screen بارداری چندقلویی
در این آزمایش، سطح آلفا-فیتوپروتئین (AFP)، هورمون های آزاد بتا-هCG، استریول و اینهیبین A اندازه‌گیری می‌شود. این آزمایش به شناسایی مشکلات کروموزومی و نقص های مادرزادی در جنین ها کمک می‌کند. در بارداری های چندقلویی، این آزمایش برای شناسایی خطرات مختلف در هر جنین به‌طور جداگانه کاربرد دارد.
آزمایش آمنیوسنتز و CVS نمونه برداری از پرزهای کوریونیک
در صورتی که غربالگری های غیر تهاجمی، خطرات خاصی را نشان دهد، پزشک آزمایش های تهاجمی مانند آمنیوسنتز یا CVS را پیشنهاد می‌کند. این آزمایش ها اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت کروموزومی جنین ها ارائه می‌دهند.
بیشتر بخوانید: آزمایش غربالگری ژنتیکی بارداری
سونوگرافی در سه ماهه دوم
در این مرحله از بارداری، پزشک یک سونوگرافی دقیق تر انجام می‌دهد تا سلامت جفت‌ها، رشد جنین ها و احتمال مشکلاتی مانند تقسیم غیرطبیعی جنین‌ها در دوقلوهای یکسان یا مشکلات مربوط به جفت را بررسی می‌کند.
پایش سلامت جفت
سونوگرافی داپلر جریان خون در جفت و جنین ها را اندازه‌گیری می‌کند و به شناسایی مشکلاتی مانند رشد ناکافی جنین یا مشکلات جفت کمک می‌کند.
خطرات و پیچیدگی‌های بارداری‌های چندقلویی
بارداری‌های چندقلویی خطرات بیشتری را برای مادر و جنین‌ها به همراه دارند. آشنایی با این خطرات کمک می‌کند که در موارد ضروری اقدامات سریع انجام پذیرد. این خطرات شامل موارد زیر می‌باشند.
- پره‌اکلامپسی یا فشار خون بالا و آسیب به ارگان‌های مادر
- زایمان زودرس
- رشد غیرطبیعی جنین
- مشکلات جفت مانند جدا شدن زودهنگام جفت
- اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون
نتیجه‌گیری
غربالگری بارداری های چندقلویی از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که این نوع بارداری ها با خطرات و پیچیدگی های بیشتری همراه هستند. غربالگری دقیق و به موقع به شناسایی مشکلات احتمالی کمک کرده و به پزشکان این امکان را می‌دهد که مدیریت صحیح تری بر بارداری داشته باشند. با انجام این غربالگری ها، مادر و جنین ها از مراقبت های دقیق‌تری بهره‌مند می‌شوند و خطرات کمتری برای آن ها وجود خواهد داشت.
