تست چهارگانه بارداری یکی از مهمترین آزمایش هایی است که برای ارزیابی سلامت جنین و کاهش نگرانی‌های دوران بارداری انجام میشود. این تست که در سه ماهه دوم بارداری توصیه میشود، اطلاعات ارزشمندی درباره احتمال وجود برخی مشکلات ژنتیکی یا نقص‌های مادرزادی در جنین ارائه می‌دهد. با انجام این آزمایش، مادران می‌توانند با اطمینان بیشتری دوران بارداری خود را سپری کنند و در صورت نیاز، اقدامات لازم را به موقع انجام دهند. اگر به دنبال راهی مطمئن برای حفظ سلامت جنین خود هستید، مطالعه درباره این تست قدمی موثر در این مسیر خواهد بود.
تست چهارگانه بارداری چیست؟
تست چهارگانه بارداری یکی از آزمایش‌های غربالگری است که در دوران بارداری برای ارزیابی خطر ابتلا به برخی اختلالات ژنتیکی و ناهنجاری های کروموزومی در جنین انجام میشود. دراین آزمایش به طور همزمان چهار ماده مختلف در خون مادر اندازه گیری میشود. این چهار ماده شامل:
- آلفا فتوپروتئین: پروتئینی که از جنین در خون مادر ترشح میشود.
- گلوبولین پلاسمایی قابل تجزیه در دوران بارداری : هورمونی که در دوران بارداری در خون مادر افزایش می‌یابد.
- استریول غیرکنژوگه: هورمونی که از جنین و جفت ترشح میشود.
- Inhibin-A : هورمونی که از جفت تولید میشود.
میزان این چهار ماده در خون مادر به پزشکان کمک می‌کند تا ارزیابی کنند که آیا جنین در معرض خطر برخی شرایط خاص مانند سندرم داون ، سندرم ادواردز یا نقص لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا قرار دارد یا خیر. نتایج تست چهارگانه نشان دهنده خطر بالاتر یا پایین تر برای این اختلالات می‌باشد و در صورت نیاز، آزمایشات دقیق و مشاوره ژنتیکی پیشنهاد میشود. توجه داشته باشید که این تست به طور قطعی وجود یا عدم وجود اختلالات را نشان نمی‌دهد، بلکه به عنوان یک ابزار غربالگری برای شناسایی مادرانی است که نیاز به آزمایش های تکمیلی دارند.
تست چهارگانه در چه ماهی از حاملگی انجام میشود؟
تست چهارگانه بارداری بین هفته های 15 تا 20 بارداری انجام میشود. این آزمایش به منظور غربالگری ناهنجاری های کروموزومی و اختلالات ژنتیکی در جنین صورت می‌گیرد و به تشخیص برخی مشکلات احتمالی در مارد و جنین کمک می‌کند. انجام این آزمایش در این بازه زمانی از بارداری به این دلیل است که در این دوران سطح هورمون ها و پروتئین های خاص به اندازه کافی قابل اندازه گیری است و نتایج آن دقت بیشتری دارد.
روش انجام غربالگری چهارگانه
در این آزمایش، ابتدا نمونه ای از خون مادر گرفته میشود معمولا از رگ بازویی و سپس میزان چهار ماده مختلف شامل آلفا فتوپروتئین، گلوبولین پلاسمایی قابل تجزیه در دوران بارداری ، استریول غیرکنژوگه و Inhibin-A اندازه گیری میشود. این مواد توسط جنین یا جفت ترشح می‌شوند و مقادیر آن ها در خون مادر نشان دهنده خطر ابتلا به برخی ناهنجاری ها می‌باشد. نتایج این آزمایش با استفاده از سن مادر، تاریخچه پزشکی و سایر فاکتورهای فردی تحلیل میشود تا خطر ابتلا به این اختلالات ارزیابی شود. اگر نتایج غربالگری چهارگانه نشان دهنده خطر بالا برای برخی از این ناهنجاری ها باشد، پزشک آزمایشات تکمیلی مانند آمینوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای کوریونی را پیشنهاد می‌کند تا تشخیص قطعی صورت گیرد. این آزمایش ها به طور عمومی غیرتهاجمی و بدون عوارض عمده هستند، اما غربالگری چهارگانه به طور مستقیم نتیجه گیری قطعی در مورد سلامت جنین نمی‌دهد.
تست کواد مارکر برای جنین عوارض دارد؟
تست کواد مارکر یا تست چهارگانه بارداری یک آزمایش خون غیرتهاجمی است و به طور معمول هیچ عارضه ای برای مادر یا جنین ندارد. این آزمایش شامل گرفتن نمونه خون از مادر برای اندازه‌گیری چهار ماده خاص است که برای ارزیابی خطر ابتلا به برخی ناهنجاری های ژنتیکی و کروموزومی در جنین مفید است. از آنجا که این تست فقط خون مادر را مورد آزمایش قرار می‌دهد و هیچ گونه مداخله ای در بدن جنین ندارد، خطر یا عارضه ای برای جنین ایجاد نمی‌کند.
چه مواردی در آزمایش غربالگری چهارگانه سه ماهه دوم بارداری بررسی می شوند؟
در آزمایش غربالگری چهارگانه سه‌ماهه دوم بارداری، چهار ماده خاص در خون مادر بررسی میشود که می‌توانند به ارزیابی خطر ابتلا به برخی ناهنجاری‌های کروموزومی و ژنتیکی در جنین کمک کنند. این چهار ماده عبارتند از:
- آلفا فتوپروتئین: پروتئینی است که از جنین ترشح میشود و در خون مادر قابل اندازه گیری است. سطح بالای AFP نشان دهنده مشکلاتی مانند نقص های لوله عصبی می باشد، در حالی که سطح پایین آن به خطر سندرم داون اشاره می‌کند.
- گلوبولین پلاسمایی قابل تجزیه در دوران بارداری: هورمونی است که توسط جفت تولید میشود. سطح غیرطبیعی hCG به مشکلاتی مانند سندرم داون یا سندرم ادواردز اشاره می‌کند.
- استریول غیرکنژوگه: یک هورمون استروئیدی که از جنین و جفت ترشح میشود. سطح پایین این هورمون نشان دهنده خطر برای اختلالاتی مانند سندرم داون می‌باشد.
- Inhibin-A: یک هورمون که از جفت تولید میشود. سطح بالای این هورمون خطر ابتلا به سندرم داون را افزایش می‌دهد.
انجام غربالگری چهارگانه بارداری اجباری است؟
انجام غربالگری چهارگانه بارداری اجباری نیست، بلکه یک آزمایش اختیاری است که به منظور ارزیابی خطر ابتلا به ناهنجاری های ژنتیکی و کروموزومی در جنین انجام میشود. این آزمایش به مادران باردار کمک می‌کند تا از خطرات احتمالی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز یا نقص های لوله عصبی آگاه می‌شوند و در صورت نیاز به آزمایشات تشخیصی تکمیلی، تصمیم گیری می‌کنند. با این حال، تصمیم برای انجام غربالگری چهارگانه به طور کامل به انتخاب مادر بستگی دارد و او با مشورت پزشک خود در مورد مزایا و معایب این آزمایش تصمیم گیری می‌کند.
تفسیر نتیجه آزمایش غربالگری چهارگانه بارداری
نتیجه آزمایش غربالگری چهارگانه بارداری به صورت یک ریسک یا احتمال خطر برای برخی اختلالات کروموزومی و ژنتیکی در جنین گزارش میشود. این نتایج بر اساس مقادیر چهار ماده مختلف اندازه‌گیری شده در خون مادر و عواملی مانند سن مادر، تاریخچه پزشکی و عوامل فردی دیگر تحلیل میشود. اگر نتایج نشان دهنده خطر بالا برای اختلالاتی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز یا نقص‌های لوله عصبی می‌باشد، پزشک آزمایشات تشخیصی دقیق تری مانند آمینوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای کوریونی را پیشنهاد می‌کند. در عین حال، باید توجه داشت که این آزمایش به‌عنوان یک تست غربالگری است و به طور قطعی تشخیص نمی‌دهد، بلکه فقط به شناسایی مادران با خطر بالاتر کمک می‌کند.
